Wolne rodniki – czy to groźne zjawisko i czy mamy chronić skórę i włosy przed ich działaniem?

Czym są wolne rodniki?

Wolnymi rodnikami nazywa się atomy, grupy atomów lub cząsteczek, mających na swoim ostatnim orbitalu jeden lub kilka wolnych (niesparowanych) elektronów. Są to bardzo aktywne formy tlenu, który zawierają elektron bez pary. Jak dochodzi do nieparzystej liczby elektronów? Zdarza się, że elektron gubi się np. w procesie przemiany tlenu w mitochondriach. Traci on wtedy swoją równowagę i zaczyna szukać w swoim najbliższy otoczeniu brakującego elektronu. Kiedy w najbliższym otoczeniu spotyka prawidłowy atom „atakuje” go, aby odebrać mu elektron. W taki sposób staje się posiadaczem parzystej pary elektronów na swojej ostatniej orbicie. Niestety atom, który został „okradziony” z elektronu staje się wolnym rodnikiem. Sam robi to, co jego poprzednik i tak krąg się zamyka.

Jak jest ich dużo oraz skąd się biorą wolne rodniki w naszym organizmie?

Tlen, którym oddychamy jest nam niezbędny do życia, jednak w trakcie procesów przetwarzania go na energię część cząsteczek tlenu przekształca się w wolne rodniki. Jest to około 5 % tlenu. Teoretycznie liczba ta jest niewielka. Weźmy jednak pod uwagę badania naukowców. Obliczyli oni, że w ciągu 70 lat życia wdychamy ok. 17 ton tlenu przez nasze płuca. Liczba wolnych rodników to prawie tona. Musimy pamiętać, że proces wolnych rodników przyspiesza palenie papierosów, długotrwały stres, stan zapalny organizmu, spaliny z powietrza, a przede wszystkim opalanie się na słońcu.

Co robią wolne rodniki?

Uszkadzają błony komórkowe i zaburzają funkcjonowanie komórek. Poprzez uszkodzenie enzymów, lipidów białek oraz materiału genetycznego. Najbardziej podatnymi na uszkodzenia są komórki: serca, nerwowe i krwinki czerwone. Wolne rodniki osłabiają również odporność organizmu, przyczyniają się do powstawania nowotworów, przyspieszają starzenie się skór, osłabiają włókna kolagenowe, przez co skóra staje się mniej jędrna i napięta.

Czy można się bronić przed wolnymi rodnikami?

Oczywiście, że tak! Możemy działać od wewnątrz oraz od zewnątrz. Od wewnątrz taką rolę przypisuje się antyoksydantom. Czym są antyoksydanty? Są substancjami pochodzenia naturalnego chroniącymi komórki naszego organizmu. Mechanizm ich działania polega na usuwaniu wolnych rodników poprzez łączenie się z ich cząsteczkami. Neutralizują one działanie wolnych rodników. Należy spożywać również dużą liczbę świeżych warzyw i owoców szczególnie cytrusów, ponieważ są one świetnymi przeciwutleniaczami. Należy spożywać codziennie filiżankę zielonej herbaty. Warto urozmaicić swoją dietę w soki z aronii, porzeczek zarówno czerwonych jak i czarnych oraz sok z granatu. Można również urozmaicić dietę o produkty bogate w witaminy, aby dostarczać ich od zewnątrz:

Prowitamina A – czyli inaczej beta-karoten w naszym organizmie przekształca się w witaminę A. Naturalnie występuje w marchwi, szpinaku, pomidorach, sałacie oraz glonach.

Witamina C jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie. Jej nadmiar usuwany jest z organizmu wraz z moczem. Jej główne źródło to papryka, owoce szczególnie cytrusy, także truskawki, ziemniaki, kapusta oraz pomidory.

Witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Nadmiar jej jest szkodliwy dla organizmu. Jej główne występowanie to: oleje roślinne, orzechy, jaja oraz zielone warzywa np. szpinak, sałata, jarmuż i ogórki.

Podczas pielęgnacji skóry należy zwrócić szczególną uwagę, aby używane preparaty kosmetyczne zawierały witaminy A, C i E, ekstrakt z granatu lub zieloną herbatę, które mają właściwości przeciw rodnikowe.

 

Artykuły