Lasery w kosmetologii i medycynie estetycznej.

Działanie laserów coraz częściej wykorzystuje się w takich dziedzinach jak kosmetologia i medycyna estetyczna. Zabiegi laserowe potrafią usunąć wiele defektów skórnych. Ze względu na swoją skuteczność, zabiegi laserowe zyskują coraz większe grono zwolenników. W obu wymienionych dziedzinach wykorzystuje się określne działanie laserów do usuwania różnych defektów. Lasery znalazły zastosowanie do usuwania nadmiernego owłosienia, zamykania rozszerzonych naczynek, rumieni, naczyniaków, przebarwień, zmian barwnikowych, tatuaży, rozstępów, jak również do zabiegów odmładzających i rewitalizujących skórę. Stosuje się je w dermatochirurgii do usuwania znamion i włókniaków brodawek.

Zabiegi w gabinecie z wykorzystaniem lasera powinny być wykonywane przez lekarza lub przez przeszkolony personel pod kontrolą lekarza. Osoba obsługująca laser powinna mieć szeroki zakres wiedzy zarówno pod względem obsługi urządzenia, techniki wykonywania samego zabiegu, diagnozy samego pacjenta i kwalifikowania pacjenta do zabiegów laserowych. Powinna znać i rozumieć względne korzyści i ograniczenia stosowania takich zabiegów. Brak odpowiedniej wiedzy i umiejętności u personelu wykonującego zabiegi laserowe skutkować może brakiem efektów terapeutycznych, a nawet pojawieniem się poważnych powikłań pozabiegowych.

Zabiegi z zastosowaniem lasera.

Najbardziej popularny zabieg to depilacja laserowa. Trwałe i całkowite uszkodzenie włosa nastąpi w wyniku zniszczenia wszystkich struktur odpowiedzialnych za jego wzrost i jest to możliwe, gdy włos naświetlany jest w fazie anangenowej (fazie wzrostu). Jeśli w wyniku dostarczonej energii nie nastąpi trwałe, całkowite uszkodzenie struktur odpowiedzialnych za wzrost, włos będzie przechodził w fazę, telogenu (faza spoczynku włosa). Charakterystyczną cechą jest wypadanie włosów po zabiegu. Jednak, jeśli nie zniszczy się wszystkich struktur odpowiedzialnych za wzrost włosa, odrośnie on ponownie.

Dlatego też zabieg depilacji laserowej powinien być wykonany w kilku seriach, aby usunąć wszystkie włosy w fazie, anangenowej, czyli wzrostu włosa. Najlepszych rezultatów należy się spodziewać u pacjentów posiadających włosy ciemne, grube z niskim fototypem skóry. U niektórych osób posiadających włosy o małej zawartości melaniny można nie uzyskać znaczącej i trwałej redukcji owłosienia. Również u kobiet posiadających włosy w okolicach typowych dla owłosienia męskiego takich jak np. twarz trudno osiągnąć trwały efekt. Do zabiegów depilacji stosuje się lasery emitujące fale o długości w przedziale 630-1200 nm. W tym zakresie fal energia jest szczególnie dobrze pochłaniana przez melaninę i wnika wystarczająca głęboko do skóry właściwej na głębokość, na której umieszczone są struktury włosa odpowiedzialne za jego wzrost.

zabieg laserowy

Laserowe usuwanie niechcianych tatuaży.

Obecnie na rynku dostępne są dwie metody, a różnią się między sobą mechanizmem działania.

  • Metoda ablacyjna – przeprowadzana jest najczęściej za pomocą lasera, CO2. Powoduje on odparowanie (ablację) tkanki wraz z barwnikiem. Metoda umożliwia usunięcie tatuażu niezależnie od jego koloru. Usuwanie metodą ablacyjną wiąże się z ryzykiem bliznowacenia. Po zabiegu struktura tkanki ulega zmianie, powstają również odbarwienia w miejscu tatuażu.
  • Metoda nieablacyjna – polega na selektywnym usuwaniu tuszu. Umożliwia usunięcie barwnika bez uszkadzania tkanki. Energia światła laserowego powoduje rozdrobnienie barwnika na drobne cząstki. Po zabiegu barwnik ulega częściowemu odparowaniu poprzez mikrouszkodzenie naskórka z wierzchnich warstw skóry oraz rozproszeniu w tkance. Pozostała ilość rozdrobnionego barwnika pomiędzy zabiegami podlega utylizacji poprzez naturalne procesy fagocytozy. W usuwaniu tatuaży stosuje się lasery emitujące impulsy rzędu nanosekund, określane jako Q-Switched. Laser Nd-YAG (1064 nm) umożliwia usuwanie tatuaży w kolorze ciemnym takim, jak czarny, ciemnogranatowy czy grafitowy. Długości fali 532 nm umożliwia usuwanie barwników w kolorze czerwonym. Laser rubinowy potencjalnie stwarza także możliwość usuwania barwników w kolorze ciemnym, niebieskim oraz zielonym. Za pomocą lasera aleksandrytowego możliwe jest usuwanie tatuaży w kolorze ciemnym, ciemnoniebieskim oraz ciemnozielonym. Natomiast kolory takie jak biały, żółty, pomarańczowy wykazują niewielki procent absorpcji promieniowania w zakresie fal reprezentowanych przez ww. lasery. Dlatego istnieją trudności w usuwaniu barwników o tych kolorach. Usunięcie tatuaży charakteryzujących się dużą ilością wprowadzonego barwnika, szczególnie wykonanych sposobem wypełnienia, wymaga przeprowadzenia największej liczby zabiegów. Ze względu na stosowane odstępy między zabiegami (w końcowym etapie terapii 6-12 miesięcy) proces usuwania tatuaży ciemnych, może trwać nawet kilka lat.
Usuwanie zmian naczyniowych.

Obecnie najbardziej popularnym laserem do usuwania powierzchownych zmian naczyniowych jest laser KTP o długości fali 532 nm. Ciepło wytworzone w obrębie hemoglobiny przenosi się na ścianę naczyń, wywołując ich koagulację. Efekt koagulacji naczynia jest widoczny natychmiast w postaci zbielenia miejsca naświetlania. W terapii zmian naczyniowych położonych głęboko w skórze właściwej i tkance podskórnej ww. lasery mogą być nieskuteczne. Laserami w przypadku leczenia tego typu zmian naczyniowych są lasery: aleksandrytowy 755 nm, lasery diodowe (800-810 nm), Nd-Yag 1064 nm oraz IPL, przy czym laser Nd-Yag o długości fali 1064 nm wykazuje największy stopień penetracji. Dla uzyskania optymalnych rezultatów stosuje się znacznie większe gęstości energii i dłuższy czas ekspozycji (czas impulsu). Wraz ze wzrostem wartości energii zwiększa się ryzyko powstawania objawów ubocznych, takich jak strupy, pęcherze.

Jak do każdego zabiegu również tutaj mamy przeciwwskazania, są to:

  • Zmiany zapalne na skórze – bakteryjne, wirusowe, alergiczne,
  • Skłonność do bliznowców,
  • Fotoalergie,
  • Używanie leków uwrażliwiających skórę na światło,
  • Ciąża,
  • Opalenizna.

Powikłania po zastosowaniu terapii laserowej wynikają najczęściej z zastosowania niewłaściwej techniki wykonania zabiegu lub doboru nieodpowiednich parametrów. Bardzo ważna jest prawidłowa kwalifikacja pacjenta do zabiegu, doświadczenie lekarzy wykonujących zabiegi i właściwe postępowanie pozabiegowe. Powikłania występują bardzo rzadko i mogą być związane z uszkodzeniem skóry.

 

Artykuły